30.04.20121 tarih ve 31470 sayılı Resmi Gazetede Devlet Memurları Disiplin Yönetmeliği yayınlandı. Buna göre ; DİSİPLİN SORUŞTURMASININ ESASLARI NEDİR?KİMLER SORUŞTURMA YAPTIRMAYA YETKİLİDİR?MUHAKKİKLER NASIL SORUŞTURMA YAPAR? Sorularına cevap aramak için Disiplin Soruşturması Rehberi hazırlanmıştır.
Disiplin soruşturması ne için yapılır?
657 sayılı D.M.K. Mad.24.maddesinde: “Devlet memurlarının görevleri ile ilgili veya görevleri sırasında işledikleri suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması ve haklarında dava açılması özel hükümlere tabidir. “
657 sayılı D.M.K. Değişik: 12/5/1982 – 2670/30 md. 124.maddesinde: “Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve yönetmeliklerin Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre 125 inci maddede sıralanan disiplin cezalarından birisi verilir. “
Hükümleri yer aldığından disiplin soruşturması Devlet Memurlarının, 657 sayılı D.M.K.nunun 125.maddesinde sayılan veya bu maddede sayılanlarla benzerlik oluşturan fiiller olduğu zaman yapılır.
Disiplin soruşturması zorunluluğu var mıdır?
30.04.20121 tarih ve 31470 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Devlet Memurları Disiplin Yönetmeliği (D.M.D.Y.)nin 28/1 maddesine göre; Disiplin cezası verilebilmesi için memur hakkında soruşturma açılması zorunludur. Soruşturma yapılmadan disiplin cezası verilemez. Bununla ilgili yargı kararları da mevcuttur. (Danıştay 8. D. Esas : 1996/807,Karar : 1998/1175 )
Şunu da belirtmekte fayda var;657 sayılı D.M.K.nunun 125.maddesinde sayılan fiiller SUÇ olarak vasıflandırılamaz. Çünkü 657 sayılı D.M.K.nunun 125.maddesi başlığı; “Disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller” şeklinde olup “suç” ifadesi bulunmamaktadır.
KİMLER DİSİPLİN AMİRİDİR?
D.M.D.Y.nin Disiplin amirleri başlığı altında düzenlenmiş 5.maddesi şu şekilde düzenlenmiştir: “657 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında disiplin hükümlerinin uygulanması bakımından;
a) Cumhurbaşkanı, tüm kamu idarelerinde,
b) Bakanlar, bakanlık teşkilatında,
c) Üst yöneticiler, başında bulundukları kamu idarelerinde veya kendilerine bağlı birimlerde,
ç) Bölge müdürleri, taşra teşkilatı bölge kuruluşlarında,
d) Valiler, taşra teşkilatı il ve ilçe kuruluşlarında,
e) Kaymakamlar, taşra teşkilatı ilçe kuruluşlarında,
f) Belediye başkanları, belediye ve bağlı kuruluşlarında,
g) Misyon şefleri yurt dışı teşkilatında,
görevli bütün memurlar hakkında disiplin amirliği yetkisini haizdir.
(2) Taşra teşkilatı bölge kuruluşlarının merkezinin bulunduğu ilin valisi, bölge müdürünün disiplin amiridir.
(3) Birinci fıkra dışındaki diğer disiplin amirleri; kamu idarelerinin kuruluş ve görev özelliklerine göre hazırlanan ve yürürlüğe konulan özel yönetmelikler ile tespit edilir.
(4) İl özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahallî idare birliklerinde görevli memurların disiplin amirleri; İçişleri Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca müştereken hazırlanan ve yürürlüğe konulan yönetmelikte gösterilir.
(5) Disiplin amiri olarak tespit edilen unvanlara ait kadrolara görevlendirilenler veya bu görevleri vekâleten yürütenler, görevi yürüttükleri sürece disiplin amirliği yetkisini haizdir.”
Ayrıca;
(D.M.D.Y).nin Yetkili disiplin amirleri başlığı altında düzenlenmiş 24.maddesi şu şekilde düzenlenmiştir: “- (1) Uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası gerektiren fiil veya hâli bulunan memurlar hakkında disiplin soruşturması açılması ve ceza verilmesine ilişkin hususlarda yetkili disiplin amirleri, disipline aykırı fiil veya hâlin işlendiği sırada memurun görev yerindeki disiplin amirleridir.”
Bunlara göre;
Cumhurbaşkanı, bütün memurların,
Üst yöneticiler, başında bulundukları kamu idarelerinde veya kendilerine bağlı birimlerde çalışan memurların,
Bakan, kendi bakanlık teşkilatında çalışan memurların,
Vali, il ve ilin ilçelerinde çalışan bütün memurların,
Kaymakam, ilçedeki bütün memurların,
Belediye başkanları, belediye ve bağlı kuruluşlarında çalışan memurların,
Misyon şefleri, yurt dışı teşkilatında çalışan memurların,
Disiplin amirleridir.
Ayrıca yetkilendirilmiş olarak da;
Örnek olarak, İlçe Mili Eğitim Müdürü ilçedeki tüm eğitim kurumlarındaki personelin,
Okul müdürü de, okuldaki bütün personelin yetkilendirilmiş disiplin amiridirler.
D.M.D.Y.nin Kurumsal disiplin amirleri yönetmelikleri başlığı altında düzenlenmiş 41.maddesine göre kurumlarda kimlerin yetkili disiplin amiri olduğu çıkarılan yönetmeliklerde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
DİSİPLİN AMİRLERİNİN YETKİ VE GÖREVLERİ NELERDİR?
D.M.D.Y. nin Disiplin amirlerinin görev ve yetkileri başlığı altında düzenlenmiş 7/4 maddesinde disiplin amirlerinin yetki ve görevleri yer almaktadır. “1) Disiplin amirleri uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını vermeye yetkilidir. (2) Disiplin amirleri tarafından verilen disiplin cezasına karşı yapılan itirazın kabulü hâlinde disiplin amirleri, kararı gözden geçirerek verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilir. (3) Disiplin amirliği yetkisi devredilemez. 4) Disiplin amirleri, memurların 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde yer alan disipline aykırı davranışlarını öğrendikleri tarihten itibaren 657 sayılı Kanunda ve ilgili mevzuatında belirtilen süreler içinde disiplin soruşturmasını başlatmak ve gerekli cezayı uygulayarak disiplin cezası verme yetkisinin zaman aşımına uğramasını önlemek zorundadır. “
DİSİPLİN SORUŞTURMASININ ESASLARI NELERDİR?
Disiplin soruşturmasına ne zaman başlanır?
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun (Değişik: 12/5/1982 – 2670/33 :md.) 127.maddesine göre ;
Disiplin amirleri kendilerine ulaşan şikayet, ihbar, haber veya başka yollardan ulaşan bilgilerde memurun disiplin cezası gerektiren fiil veya hâli bulunduğu iddiası veya kanaati varsa, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren, a) Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde disiplin soruşturmasına,
b) Memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde disiplin kovuşturmasına başlanılmalıdır.
Fiilin işlendiğinin öğrenildiği tarih nedir?
Fiilin işlendiğinin öğrenildiği tarih:
a)Şikayet veya ihbara ilişkin belgenin-dilekçenin şikayet edilenin çalıştığı kurumun gelen evrak defterine kayıt edildiği veya bu dilekçe veya evrakın yetkili amirce görüldüğüne dair dilekçe veya evrak üzerinde parafın atıldığı tarih, (eğer tarih yazılmış ise), (Danıştay 10. D. Esas : 1988/191,Karar : 1989/454 :Tarih 01.03.1989 )
b)-Memurun çalıştığı kurumun yetkili disiplin amirine veya disiplin kuruluna başvuru, şikayet veya ihbar gibi yollarla bilgi verildiğine dair tutanak tutulmuşsa bu tutanak tarihidir.
Disiplin soruşturması; fiilin işlendiğinin öğrenildiği tarihten, yani şikayet ve ihbara ait evrakın disiplin amirliğinin kayıtlarına girdiği tarihten itibaren uyarma, kınama aylıktan kesme ve kademe ilerlemesi disiplin cezası gerektiren fiil veya hâllerde bir ay, fiilin devlet memurluğundan çıkarılma cezasını gerektirdiğinde ise altı ay içinde başlaması gerektiğini belirtmiştik.
Yani bu tarih, şikayet veya ihbar; okul müdürlüğüne yapılmış ise evrakın okul müdürlüğü kayıtlarına ; Kaymakamlık, Valilik veya Bakanlığa yapılmış ise Kaymakamlık, Valilik veya Bakanlık kayıtlarına girdiği tarihtir.
Kaymakamlık, Valilik, Bakanlık veya Cumhurbaşkanlığı kendilerine ulaşan şikâyet ve ihbarları, işlem yapılmak üzere hiyerarşik kademede kendilerinden altta bulunan diğer disiplin amirlerine gönderebilirler. Bu durumda da; bu makamlar da disiplin amiri sıfatına sahip oldukları için, fiilin işlendiğinin öğrenildiği tarih yine, Kaymakamlık, Valilik, Bakanlık veya Cumhurbaşkanlığı kayıtlarına girdiği tarih olduğu da düşünülmelidir.
Disiplin soruşturması ne zaman başlamış sayılır?
Disiplin amirlerince, disiplin soruşturmasının açılması veya başlatılması için muhakkik veya müfettiş-denetmen görevlendirilmesi tarihi, disiplin soruşturmasının başladığı tarihtir.
DİSİPLİN SORUŞTURMASINI KİMLER YAPAR?
D.M.D.Y.nin 28.. Maddesinde yer alan: “(2) Disiplin soruşturması, memurlar arasından görevlendirilen muhakkik ya da teftiş, denetim ve soruşturma yapmakla görevli memurlar eliyle yapılır. Disiplin soruşturmasında birden fazla memur birlikte görevlendirilebilir.
(3) Disiplin soruşturmasında muhakkik görevlendirilmesi hâlinde muhakkik, hakkında soruşturma yapacağı memurdan hiyerarşik olarak alt seviyede olamaz.”
Hükümleri gereğince;
Disiplin soruşturması, disiplin amirince, ya kendi kurumundaki memurlar ya da disiplin soruşturması konusunda yetkin diğer memurlar arasından görevlendirilen muhakkik veya teftiş, denetim ve soruşturma yapmakla görevli memurlar(müfettişler, denetmenler v.s) eliyle yapılır.
Disiplin soruşturmasında birden fazla memur birlikte görevlendirilebilir. Bu görevlendirmelerde disiplin soruşturmasında muhakkik görevlendirilmesi hâlinde muhakkik, hakkında soruşturma yapacağı memurdan; varsa hiyerarşik olarak teşkilat yapısı örgüsüne; veya görev dağılımına göre alt seviyede olamaz. Ancak aynı seviyede olabilir. Bunda da unvan ve görev dağılımına dikkat edilmelidir. Bu durum muhakkikler için geçerli olup, müfettişler için söz konusu değildir.
DİSİPLİN SORUŞTURMASI AÇILMASI:
Yetkili Disiplin Amirleri Hangi Durumlarda Soruşturma Açabilir?
D.M.D.Y. nin Yetkili disiplin amirleri başlığı altında düzenlenmiş 24. maddesinde :”(1) Uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası gerektiren fiil veya hâli bulunan memurlar hakkında disiplin soruşturması açılması ve ceza verilmesine ilişkin hususlarda yetkili disiplin amirleri, disipline aykırı fiil veya hâlin işlendiği sırada memurun görev yerindeki disiplin amirleridir.”
Hükümleri bulunmaktadır.
Bunun anlamı nedir?
Yönetmelik; 5.maddede sayılan disiplin amirlerine 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde sayılan bütün fiiller için disiplin soruşturmasını başlatmak ve gerekli cezayı uygulayarak yetkisi vermiş iken,
24.maddede sayılan memurun görev yerindeki yetkili disiplin amirlerine, 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde sayılan Uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası gerektiren fiil veya hâli bulunan memurlar hakkında disiplin soruşturması açılması ve ceza verilmesi,
Yetkisi tanımıştır.
Buna göre; Yetkili disiplin amirine memur hakkındaki, ulaşan şikayet, ihbar olduğunda önce bir ön değerlendirme yapılarak fiil ve hallerin; 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesi A,B,C bentlerinde sayılan yani uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası gerektiren fiil ve hallerden olup olmadığına bakılır. Gerekiyorsa soruşturmaya başlamadan önce, -ki tavsiye edilir- inceleme yaptırılır. Gerek ön değerlendirme sonunda gerekse yapılan inceleme sonunda fiilin uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası gerektiren fiil ve hallerden olduğu kanaatine varılırsa, yetkili disiplin amiri hiçbir yerden görüş ve onay almadan muhakkik görevlendirerek memur hakkında disiplin soruşturması açar ve yapılan soruşturma sonucunda fiil ve hal doğrulanırsa ilgili memurun savunması alınarak gerekli disiplin cezasını verir.
Bir örnekle açıklarsak; 02.01.2022 tarih ve 31707 sayılı Resmi gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği eki, Milli Eğitim Bakanlığı Disiplin Amirleri Cetvelinde, taşradaki her tür okul ve kurumlarda çalışan diğer personelin (öğretmen ve diğer personel) Disiplin Amiri; Okul Müdürü olarak belirlenmiştir.
.
Buna göre herhangi bir okulda; 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde sayılan uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası gerektiren fiil veya hâli bulunan öğretmen hakkında okul müdürü muhakkik görevlendirerek soruşturma açıp, ceza verebilir.
Ancak, yapılan ön değerlendirmede veya inceleme sonucunda; şikayet ve ihbarda yer alan fiillerin 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesi D,E bentlerine, yani kademe ilerlemesi durdurulması veya devlet memurluğundan çıkarılma cezasını gerektiren fiil ve davranışlardan olduğu anlaşılırsa, bu durumda okul müdürü kendisine ulaşan ve kurum kaydına giren şikayet ve ihbara ait evrakı işlem yapılmak üzere hiyerarşik uygulama gereği İl veya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne gönderir.
Veya muhakkik tarafından yapılan soruşturma sonucunda da fiillerin 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesi D,E bentlerine, yani kademe ilerlemesi durdurulması veya devlet memurluğundan çıkarılma cezasını gerektiren fiil ve davranışlardan olduğu anlaşılırsa yetkili disiplin amiri yani okul müdürü ilgili memurdan savunma almadan yine kendisine ulaşan ve kurum kaydına giren şikayet ve ihbara ait evrakı işlem yapılmak üzere hiyerarşik uygulama gereği İl veya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne gönderir..
İl veya İlçe Milli Eğitim Müdürü D.M.D.Y. nin 5. Maddesinde disiplin amiri ve söz konusu cetvelde öğretmenin yetkili disiplin amiri olarak sayılmadığından, yönetmeliğin 5./d-e maddeleri gereği disiplin amiri olan Kaymakam veya Vali tarafından muhakkik görevlendirilmesini sağlayarak disiplin soruşturmasını başlatır .
Valiler İl teşkilatında müfettiş-denetmen varsa bunlar yoluyla da disiplin soruşturması başlatabilir. Veya Valiler, şikayet veya ihbara ilişkin evrakı yönetmeliğin 5. Maddesinde disiplin amiri olarak sayılan Bakanlığa göndererek Bakanlık seviyesinde müfettiş-denetmen yoluyla, disiplin soruşturmasının başlatılmasını sağlayabilir.
.
Cumhurbaşkanı kendisine ulaşan şikayet şikayet ve ihbarlar için ya doğrudan soruşturma başlatır ya da ilgili Bakanlık veya Valiliğe ihbar ve şikayete ait evrakı göndererek soruşturma başlattırır. Örnek CİMER’e ulaşan şikayet ve ihbarlarda bu yol izlenmektedir.
Yetkili disiplin amiri uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası gerektiren fiil ve hallere ait şikayet ve ihbarlar kendisine bildirildiğinde, değişik nedenlerle, -soruşturma yapacak yetkin muhakkik bulunamama, akrabalık, çevre şartları gibi- hiçbir işlem yapmadan, şikayet ve ihbara ait evrakı işlem yapılmak üzere İl veya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne gönderebilir.
Diğer yandan, D.M.D.Y. nin 5. Maddesinde sayılan Disiplin Amirleri her tür disiplin cezası kapsamına giren fiil ve hallerle ilgili şikayet ve ,ihbarların kendilerine doğrudan ulaştığında da soruşturma başlatabilirler.
Kendilerine ulaşan şikayet ve ihbarlarda disiplin amirlerince soruşturma yapılmaması, yine kendisine ulaşan şikayet ve ihbarlarda soruşturma yapmayan/ yapamayan yetkili disiplin amirlerince şikayet ve ihbarı diğer disiplin amirlerinin soruşturma yapması için Valilik, Kaymakamlık, İl veya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne gönderilmişse , burada soruşturma açmak için fiilin öğrenildiği tarihten itibaren bir aylık sürenin dolmamasına çok dikkat etmelidir. Çünkü, şikayet ve ihbar disiplin amiri olarak kendi kayıtlarına girmiş bulunmaktadır.
DİSİPLİN SORUŞTURMASINA BAŞLAMA:
Muhakkik nasıl görevlendirilir?
D.M.D.Y.nin 28.maddesinde sayılan hükümlere göre; D.M.D.Y.nin 5. Maddesinde sayılan disiplin amirleri; 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde sayılan fiil ve hallere ait şikayet ve ihbarlar kendilerine bildirildiğinde doğrudan muhakkik görevlendirebilirler.
Ancak; D.M.D.Y.nin 24.maddesinde sayılan Yetkili Disiplin amirleri;
657 sayılı Kanunun 125 inci maddesi A,B,C bendlerinde açıklanan uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezası gerektiren fiil ve hallere ait şikayet ve ihbarlar kendisine bildirildiğinde doğrudan muhakkik görevlendirerek muhakkik görevlendirebilir.
657 sayılı Kanunun 125 inci maddesi D,E bentlerinde sayılan yani kademe ilerlemesi durdurulması veya devlet memurluğundan çıkarılma cezasını gerektiren fiil ve davranışlara ilişkin ihbar şikayetlerde soruşturma açılması için hiyerarşik sıralamada bağlı oldukları disiplin amirlerini bilgilendirerek soruşturma açılmasını açtırmak zorundadırlar.
Muhakkikin yetkileri nelerdir?
D.M.D.Y.nin Muhakkikin çalışma usulü başlığı altında düzenlenmiş 29/1.maddesinde: “Muhakkik, savunma isteme ve disiplin cezası verme yetkisi hariç olmak üzere soruşturma konusuyla sınırlı olarak kendisini görevlendiren disiplin amirinin bütün yetkilerini haiz olup bu kapsamda her türlü evrakı incelemeye, hakkında inceleme yapılan memurun ifadesini almaya, memur tarafından gösterilen veya bilgisi olabileceğini değerlendirdiği kişilerden bilgi istemeye ve/veya bunları dinlemeye yetkilidir.” Denilmektedir.
Maddede “…kendisini görevlendiren disiplin amirinin bütün yetkilerini haiz olup…” denildiğine göre, bu disiplin amirleri D.M.D.Y.nin 24.maddesinde sayılan Yetkili Disiplin amirleri ya da D.M.D.Y.nin 5. Maddesinde sayılan disiplin amirleridir.
Muhakkikin yetki alanı, soruşturma konusu ve disiplin amirlerinin yetki alanı ile sınırlıdır.
Örnek; Bir okul müdürünün görevlendirdiği muhakkikin yetkisi okul içinde, İl Milli Eğitim Müdürünün görevlendirdiği muhakkikin yetkisi il içinde olacaktır. Yetki alanı dışından bilgi ve belge almak veya, disiplin amirlerine doğrudan bağlı olmayan kurumlardan ve kişilerden bilgi ve belge almak için hiyerarşik bir düzen içinde yazışma yapmak gerekmektedir.
Muhakkik soruşturmaya nasıl başlamalıdır.
Muhakkik soruşturmaya öncelikle kendisine teslim edilen şikayet ve ihbara ait bilgiler ve iddiaların görev yazısında veya onayında tam ve doğru olarak yer alıp almadığına, soruşturma açma yönünden zaman aşımı olup olmadığına veya zaman aşımının ne zaman biteceğine çok dikkat etmelidir.
Kendine göre iddialarla ilgili olarak bir çalışma planı yapmalıdır.
İFADELERİN ALINMASI:
Muhakkikin ifade alması:
Öncelikle şikayetçi veya ihbarcı ifadesi alınmalıdır. Bu ifadede; şikayetçi ve ihbar edenin evrakta adı geçen kişi ve kişiler olup, olmadığı, şikayetlerinin devam edip etmediği, sorulmalı ,şikayet ve ihbarlarında yer alan iddialara ilişkin belge, bilgi ve tanık varsa bunlar mutlaka ifade tutanağında yer almalıdır.
Daha sonra tanık ifadelerine ve –varsa- muhakkikin gerekli gördüğü kişilerin ifadelerine başvurulmalıdır.
İfadesine başvurulacak olanlarla önceden iletişime geçilir veya yazılı davetiye gönderilir. İfade sahibinin rahat ve çekinmeden gelebileceği bir mekanda ifade alınır. Bu mekan mümkünse muhakkikin de rahat ifade alabileceği, gizlilik ve güvenlik unsurlarına sahip olmalıdır. Daha çok muhakkikin görev yaptığı okul veya benzeri kurumlar tercih edilir.
İfade mutlaka bilgisayar da yazılacak diye bir kural yoktur. Muhakkik kendi el yazısı ile de ifade tutanağı düzenleyebilir veya önceden hazırlanmış kimlik bilgisi diğer yasal unsurlara ait şablonun ve iddiaların yer aldığı “Yazılı İfade Tutanağı” düzenlenebilir. Bütün ifade tutanakları ifade alan muhakkik ve ifade sahibi ile beraber imzalanır.
İfade tutanağı genel olarak bir nüsha olarak düzenlenir. İfade sahibine İfade Tutanağı verilmez. Verileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır.
İFADE ÖRNEKLERİ:
Şikayetçi İfade Tutanağı Örneği :
……………………………………………………………………
İFADE TUTANAĞI
T.C.Kimlik No-Adı ve Soyadı-Anne ve Baba adı- Doğum yeri ve yılı- Tabiyeti- Görevi/İşi/Mesleği- Görev/İş Yeri Adresi ve Telefonu-İkametgah Adresi ve Telefonu,
Yazılır ve ;
Alt paragraf da;“Yukarıda açık kimlik ve diğer bilgileri yer alan ……tarihinde …günü,saat…de………………deki muhakkikliğim çalışma odasına “şikayetçi” olarak davet edilerek, …….Müdürlüğüne, ….Kaymakamlığına, ….Valiliğine yazılmış ….tarihli şikayet dilekçesi kendisine gösterilerek, dilekçenin ve altındaki imzanın kendisine ait olup, olmadığı sorulduğunda: “………….dilekçe ve altındaki imza ile dilekçede belirtiğim iddialar bana aittir” dedi. .”
Alt paragrafta: “Yazılanları okuduğunda, söyledikleri ile aynısı olduğunu, ifadesinin kendi iradesine bağlı olarak alındığını, ekleyecek başka ifadesinin olmadığını beyan etmesi üzerine bu ifade tutanağı birlikte imza altına alındı.
…./…/20…”
Yazılır.
En altta;
İmza İmza
…………. ……………..
Muhakkik İfade Sahibi
Olarak imzalanır.
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
Tanık İfade Tutanağı Örneği :
İFADE TUTANAĞI
Bu paragrafta:
T.C.Kimlik No-Adı ve Soyadı-Anne ve Baba adı- Doğum yeri ve yılı- Tabiyeti- Görevi/İşi/Mesleği- Görev/İş Yeri Adresi ve Telefonu-İkametgah Adresi ve Telefonu,
Bu paragrafta
;“Yukarıda açık kimlik ve diğer bilgileri yer alan ……tarihinde …günü,saat…de………………deki muhakkikliğim çalışma odasına “Tanık” olarak davet edilerek, şikayet konusu iddialar kendisine anlatılıp sorulduğunda: (Bu şekilde iddialar anlatılıp, verilen cevaplar yazılacağı gibi, iddialar numara verilerek ayrı ayrı da yazılabilir)…….” dedi. .”
Bu paragrafta:
“Yazılanları okuduğunda, söyledikleri ile aynısı olduğunu, ifadesinin kendi iradesine bağlı olarak alındığını, ekleyecek başka ifadesinin olmadığını beyan etmesi üzerine bu ifade tutanağı birlikte imza altına alındı.
…./…/20…”
Yazılır.
En altta;
İmza İmza
…………. ……………..
Muhakkik İfade Sahibi
Olarak imzalanır.
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
Hakkında Soruşturma Yapılan İfade Tutanağı Örneği:
Disiplin soruşturmasında SANIK, SUÇLU gibi sıfatlar kullanılmaz.
İFADE TUTANAĞI
Bu paragrafta:
T.C.Kimlik No-Adı ve Soyadı-Anne ve Baba adı- Doğum yeri ve yılı- Tabiyeti- Görevi/İşi/Mesleği- Görev/İş Yeri Adresi ve Telefonu-İkametgah Adresi ve Telefonu,
Bu paragrafta
;“Yukarıda açık kimlik ve diğer bilgileri yer alan ……tarihinde …günü, saat…de………………deki muhakkikliğim çalışma odasına “Hakkında soruşturma yapılan” olarak davet edilerek, ifadeye çağrılma nedeni kendisine anlatıldı, açıklaması için bir engel olup, olmadığı, açıklama yapıp yapmayacağı sorulduğunda, engel bir durumun olmadığı, kendi isteği ile açıklama yapmak istediğini belirtti. Konu ile ilgili iddialar sorulduğunda: (Bu şekilde iddialar anlatılıp, verilen cevaplar yazılacağı gibi, iddialar numara verilerek ayrı ayrı da yazılabilir)…….” dedi. ”
Bu paragrafta:
“Yazılanları okuduğunda, söyledikleri ile aynısı olduğunu, ifadesinin kendi iradesine bağlı olarak alındığını, ekleyecek başka ifadesinin olmadığını beyan etmesi üzerine bu ifade tutanağı birlikte imza altına alındı. …./…/20…”
Yazılır.
En altta;
İmza İmza
…………. ……………..
Muhakkik İfade Sahibi
Olarak imzalanır.
……………………………………………………………………
İFADE ALINMASI SIRASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR NELERDİR?
İfade alma sırasında sorular net, anlaşılır, iddiayı açıklığa kavuşturucu şekilde sorulmalıdır.
İfade alınırken, karşı tarafta tarafsız olunacağı, lehte ve aleyhte olan bütün bilgi ve belgelere ulaşılacağı kanaati oluşturulmalıdır.
İtham ve suçlamalardan ve inceleme veya soruşturma sonucu ile ilgili yorum ve tahminlerden kaçınılmalıdır.
İfade verenlerin, iddia konuları dışına çıkmalarına izin verilmemelidir.
Siyasi düşünce, etnik köken ve dini inançlarla ilgili ön yargılardan uzak durulmalıdır.
Soruşturma sırasında, soruşturma konusu fiil veya hâl dışında disipline aykırı yeni bir fiil veya hâl tespit edilirse, muhakkik kendiliğinden soruşturma yapamaz. Durumu disiplin amirine yazılı olarak bildirir. Kendisine yazılı olarak ek soruşturma görevi verildiği takdirde bu konularda da soruşturma yapabilir. (D.M.D.Y. Mad. 29/2)
DİSİPLİN SORUŞTURMASI RAPORU NASIL YAZILIR?
Muhakkikin çalışma usulü başlığı altında düzenlenmiş D.M.D.Y. nin 29.Mad. 3. ve 4. fıkraları şu şekilde düzenlenmiştir: “ Muhakkik, “Giriş bilgileri”, “Maddi delil ve belgeler”, “İfade ve bilgisine başvurulanlar”, “Konuya ilişkin mevzuat”, “Değerlendirme ve kanaat” ile ihtiyaca göre oluşturulan diğer bölümlerden ibaret bir “Muhakkik Raporu” düzenler ve gizli yazıyla kendisini görevlendiren disiplin amirine sunar.”
“(4) Muhakkik, hazırladığı raporda atıf yaptığı belgelerin asıllarını ya da onaylı örneklerini eksiksiz olarak soruşturma dosyasına ekler. Dosyadaki her sayfa ve belgeyi numaralandırarak dizi pusulası hazırlar. “
Bunlara göre, öncelikle muhakkiklerin soruşturma veya gerektiğinde düzenleyecekleri inceleme raporları; resmi yazışma kurallarına göre, başlık, konu, sayı, ilgi ve tarih bölümlerini taşımalı ve soruşturma/inceleme raporu hangi makam tarafından kendisine verilmiş ise o makama hitaben yazılmalıdır. Ve özellikle usul yönünden bir eksikliğe yol açmamak için 29. maddenin 2.fıkrasında belirtilen başlıklar altında düzenlenmelidir.
Ayrıca rapor bir üst yazı ile teslim edilmelidir.
Üst yazı nasıl yazılır?
Üst yazı resmi yazı formunda görevi veren makama hitaben yazılır. Şu şekilde olmalıdır:
Müdürlüğünüzce/ Makamınızca ; …….okulu müdürü/öğretmeni/personeli ………..hakkında ilgi yazı ile tarafıma verilen soruşturma/inceleme görevi tamamlanarak sonuçta düzenlenen soruşturma/inceleme raporu ekte sunulmuştur.
Gereğini bilgilerinize arz ederim. Denir. Ek olarak kaç sayfa ise yazılır.
Raporun “Giriş bilgileri” başlığı nasıl düzenlenir?
Raporun giriş bölümü şu şekilde olmalıdır:
Müdürlüğünüzce/ Makamınızca ; …….okulu müdürü/öğretmeni/personeli hakkında ilgi görev yazısında yer alan/ilgi görev yazısı eki şikayet dilekçesinde yer alan :1…..2…….3…. iddiaları ile ilgili olarak tarafıma verilen soruşturma/inceleme tamamlanarak tespit edilen hususlar aşağıda açıklanmıştır. (Burada görev yazısına Ek-1 numarası verilir, kaç adet ise yazılır. (Ek-1/1…8 gibi)
Denilerek bölüm bağlanır.
Raporun “Maddi delil ve belgeler” başlığı nasıl düzenlenir?
Soruşturma/ inceleme sırasında …….okulu müdürü/öğretmeni/personeli hakkında ilgi görev yazısında yer alan/ilgi görev yazısı eki şikayet dilekçesinde yer alan;
1………iddiası ile ilgili olarak; ……..defteri, ……..yazısı, ……..raporu, ………..tutanağı , v.s.
2………iddiası ile ilgili olarak; ……..defteri, ………yazısı, …….raporu, ……….tutanağı , v.s.
Bu şekilde devam eder. (Burada da belgelere Ek-2 numarası verilir, kaç adet ise yazılır. (Ek-2/1…8 gibi)
Olduğu tespit edilmiştir. Denilerek bölüm bağlanır.
Raporun “İfade ve bilgisine başvurulanlar” başlığı nasıl düzenlenir?
Raporda; önce şikayetçi veya ihbarcının, daha sonra tanıklar ve son olarak da itham edilenin ifadesi Ek numarası verilerek yer alır. İfadeler, iddialarla ilgili kısım aynen alınabileceği gibi, iddialara verilen cevapların özü korunarak özet olarak da yazılabilir.
.
Raporun “Konuya ilişkin mevzuat” başlığı nasıl düzenlenir?
Bu bölümde iddialarla ilgili lehte ve aleyhte olan mevzuata yer verilir. Bu mevzuat; başta yürürlükte olan Anayasa, Kanunlar, KHK,
Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri , Yargı Kararları, Tüzükler, Yönetmelikler, Yönergeler, Genelge ve yetkililerce verilmiş görüş yazıları, bilimsel yazılar (doktrin)v.s. dir.
Bunlardan yararlanırken;
Anayasa, Kanunlar, KHK, Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri , Tüzükler, ve Yönetmeliklerin-yayınlanmışsa yönergelerin- yayınlandığı Resmi Gazetenin tarihi de açıklanarak , ilgili mevzuatın adı -kanunların,KHK’ lerin ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin sayısı – belirtilerek iddialarla ilgili maddelerinin metni ,
Yargı Kararlarının hangi yüksek mahkemenin hangi dairesine -AYM kararları hariç- ait olduğu, esas ve karar numaraları ile tarihleri de belirtilerek, kararların özet olarak sonuç bölümü,
Yönergelerden Resmi Gazetede yayınlanmayanların adı belirtilerek iddialarla ilgili maddelerinin metni ,
Genelge ve yetkililerce verilmiş görüş yazılarının hangi makama ait olduğu ve sayı ve tarihi de belirtilerek iddialarla ilgili kısmı ,
Bilimsel yazıların (doktrin) ait olduğu kişinin soyadı, yayın adı ve yılı ve iddialarla ilgili yayın sayfası belirtilerek kısaca özet bilgi,
Yer almalıdır.
Özellikle mevzuatın güncel ve yürürlükte olmasına dikkat edilmelidir. Bunun için internet ortamında Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi ve en güvenilir kaynaktır. Burada olmayan mevzuat içinde ilgili bakanlık veya kurumların kendi web sitelerine veya güvenilir web sitelerine başvurulabilir.
Raporun “Değerlendirme ve kanaat” başlığı nasıl düzenlenir?
Raporun en önemli bölümü burasıdır. iddiaların doğru olup olmadığı ve doğrulanmış iddiaların 657 sayılı DMK unun 125.maddenin A,B,C bentlerinde sayılan hallerden hangisinin kapsamına girdiği ve getirilen teklifler bu kısımda açıklanır.
Değerlendirme yapılırken iddialar numara verilerek ayrı ayrı değerlendirilir.
Önce iddia yazılır. Sonra iddia ile ilgili şikayetçi/ihbarcı ifadesi, tanık ifadeleri ve itham edilen ifadelerinin iddia ile ilgili kısımları,
Elde edilmiş olan maddi belge ve bulguların iddia ile ilgili kısımları belirtilir.
ifadeler ve maddi belge ve bulgular birlikte değerlendirilerek iddianın doğru olup olmadığı kanaat olarak açıklanır. (Cümle kanaatine varılmıştır şeklinde yazılarak tamamlanabilir.)
.
Doğrulanmış iddianın ”kusur’ -‘suç değil- olup olmadığı ,mevzuat hükümlerine göre değerlendirilir. Mevzuat hükümlerinde memurun görevleri, yapması ve yapmaması gereken fiiller açıklanmıştır. Doğrulanan iddianın bu mevzuat hükümlerine göre ”kusur” olduğu sonucuna ulaşılırsa, bu kusurun 657 sayılı DMK unun 125.maddenin A,B,C bentlerinde sayılan hallerden hangisinin kapsamına girdiği açıkça yazılır.
Varsa diğer iddialar aynı şekilde değerlendirilir.
İddiaların doğrulanmaması veya doğrulanmış olsa bile mevzuat açısından kusur teşkil etmediği sonucuna varılırsa, sadece bunun böyle olduğu yazılır.
Doğrulanmış iddialar için ya ilgili olduğu bölümün altında DİSİPLİN YÖNÜNDEN, ihtiyaç durumunda MALİ YÖNDEN, ADLİ YÖNDEN ve İDARİ YÖNDEN başlıklar açılarak teklifler yazılır.
Veya bu teklifler TEKLİFLER başlığı açılarak da ayrı yazılır.
Her iddianın teklifi ayrı ayrı yazılır. DİSİPLİN cezalarında TEVHİD (yani birleştirilerek en ağır olan tek bir cezanın verilmesi)yapılmaz.
Doğrulanmış iddiada Mali yönden kamu veya kişi zararı; TCK yönünden de cezayı gerektiren bir fiil ve idari yönden yapılması gereken işlem varsa bunlarla ilgili yapılacak işleri GEREKÇELERİ ile ve mevzuatı birlikte, özellikle idari teklifte KAMU YARARININ olduğu çok açık bir şekilde yazılmaldır.
Raporun sonu arz edilerek ve tarih yazılarak bağlanır.
Rapora ayrıca Ek Listesi düzenlenir. Ek lerin numarası ile rapordaki numaraları uyuşmalıdır. Genel olarak Ek-1 görev onayıdır. Mevzuat çıktısı alınarak ek yapılmaz.
Raporun ve eklerin her sayfası muhakkik tarafından imzalanır.
Bir üst yazı ile görev veren makama süresi içinde teslim edilir.
Bilgi için: https://www.mevzuat.gov.tr/Devlet Memurları Disiplin Yönetmeliği